2017 wordt een jaar van grote kantelingen in handelsbetrekkingen, zeker als de harde Brexit er werkelijk komt en president Donald Trump doorgaat met zijn beleid van strenge selectie.
Historische banden staan op de helling.
Trump kondigde maandag aan dat de Verenigde Staten zich terugtrekken uit het Trans Pacific Partnership-verdrag, dat handelstarieven in een groep van twaalf landen zou verlagen. Al deze staten liggen aan de Stille Oceaan, waaronder Japan en Mexico. Grote afwezige in het verdrag, dat nog niet door alle regeringen geratificeerd is, is China.
In zijn campagne zinspeelde Trump meerdere malen op een ‘handelsoorlog’ met China en hij wil er alles aan doen om bedrijven in de VS te houden in plaats van hun productie naar goedkopere landen te verplaatsen, hoewel dat de complexiteit van de wereldeconomie negeert.
Het Verenigd Koninkrijk is ondertussen van zins om de Europese Unie te verlaten. Premier Theresa May vertelde aan een publiek van diplomaten en ambassadeurs dat haar regering voor de ‘harde Brexit’ kiest, waarbij ze het Britse lidmaatschap van de vrije Europese markt opgeeft in ruil voor controle over immigratie. Maar als de voorspellingen kloppen, zal dat Londen duur komen te staan – tot wel 10 procent van het bbp over vijftien jaar tijd.
Dat is vooral 'de schuld' van de EU. Het verband van 28 landen - de Britten meegeteld -, is het sterkste en meest diepgaande handelsblok ter wereld. Dat valt duidelijk te zien in onderstaande kaart, die gemaakt is door analisten van de Wereldbank en Wereldhandelsorganisatie (WTO). De harde Brexit van May kan het Verenigd Koninkrijk maar liefst 28 procent aan handel met de EU gaan kosten.
Interessant punt is het feit dat Noorwegen en Zwitserland, beiden geen EU-lid, net een graadje lichter gekleurd zijn dan de Europese Unie.
"De data tonen dat de EU het meest diepgaande handelsverdrag is onder alle 279 verdragen wereldwijd. Het beslaat 44 beleidsterreinen die uiteenlopen van standaarden voor vrij verkeer van kapitaal tot arbeidsmobiliteit", schrijven de analisten op beleidssite Voxeu.org.
De handelsvolumes tussen de EU en Groot-Brittannië gaan hoe dan ook krimpen, voorspellen de kenners. "De afname van toegevoegde economische waarde zit tussen de 6 procent voor een 'softe' Brexit of 28 procent voor het 'harde' scenario."